در سال 1372 هجری برابر با 1953 میلادی مجله آمریکایی «نشنال جئوگرافی» که شهرتی جهانی دارد، در شماره ماه جولای خود تصاویری از موسم حج آن سال چاپ و منتشر میکند.
این تصاویر توسط دانشجویی مسلمان به نام «عبد الغفور شیخ» گرفته شده که تابعیت پاکستانی داشت و همراه پدرش در آفریقای جنوبی کار میکرد. پدر شیخ او را برای تحصیل راهی یکی از دانشگاههای آمریکا میکند تا در آنجا مدیریت و بازرگانی بخواند.
شیخ هنگام اقامت در آمریکا به مقر مجله نشنال جئوگرافی رفته و آنها را خبردار میکند که راهی عربستان برای ادای فریضه حج است و به آنها پیشنهاد داد، تصاویری از آن مناسک گرفته و آن را در مجله منتشر کند.
مدیر این مجله با این پیشنهاد شیخ موافقت میکند و برای معرفی اسلام و تبیین شعائر مقدس آن دوربینهایی در اختیار این دانشجوی پاکستانی قرار میدهد تا حج آن سال را به تصویر بکشد.
آنچه در زیر مشاهده میکنید، تصاویر گرفته شده توسط عبد الغفور شیخ به همراه توضیحات هریک از این عکسهاست.
تابلویی که محدوده حرم را نشان میدهد و روی آن علامت ایست داده شده و ورود غیرمسلمین را به این منطقه ممنوع کرده است.
چند جوان از اهالی جده که برای ادای مناسک حج به مکه آمدهاند و از ظاهر آنها برمیآید که باید از افراد توانگر جده باشند
جمعی از نمازگزاران که به دلیل مملو بودن مسجد الحرام، در محیط بیرون آن درحال ادای نماز و شنیدن خطبههای نماز هستند
بازارهای اطراف مسجد الحرام که در آنها نان، قهوه، سجاده و اجناسی دیگر به فروش میرسد
تغییر پرده خانه کعبه با پارچهای که در مصر بافته شده و حجاج نیز به نظاره آن ایستادهاند
یک پلیس سعودی که در وسط تصویر در حال تمیز کردن و پاک کردن «حجر الاسود» است
یک پلیس سعودی که در دست خود سیمی به دست دارد تا با آن حرکت حجاج را نظم ببخشد
گوشتهای قربانی
بازار خرید گوسفند برای قربانی کردن، عبد الغفور شیخ، تهیه کننده این عکسها در اینجا با لباس غربی دیده میشود
رمی جمرات یا شیطان؛ در اینجا افرادی را مشاهده میکنید که سربندهای قرمز به سر دارند و آنها افراد قبایل ساکن بین مکه و طائف هستند، برخی از آنها نیز از اهالی وادی المحرم و الهدى که بنا به گفته الشیخ از چهل سال پیش چنین سربندهایی را برسر میگذاشتند و به «الحمودی»ها معروف بودند. اما نکته بسیار عجیب در این تصویر که خود تصویرگر هم به آن اشاره داشته وجود تبلیغات «کوکا کولا» در حج آن هم در آن زمان بوده است
مناسک تراشیدن سر
استفاده از نوشیدنیهای خنککننده توسط حجاج که در اینجا هم نوشابههای کوکا کولا مشاهده میشود
پخت غذا توسط خود حجاج در روز عرفه
یکی از حجاج در حال نوشتن نامه برای خانواده یا بستگان خود
منظره عرفات از بلندای کوه «الرحمه»
رئیس هیئت حجاج مصرى در کنار حاکم جده شاهزاده «عبد الرحمن السدیری»
پیاده شدن حجاج از یک کشتی به بندر جده
پیاده شدن حجاج لبنانی از یک فروند هواپیما در فرودگاه جده
منبع : باشگاه پژوهشگران جوان